مقایسه برخی شاخص های همودینامیکی قلبی عروقی زنان یائسه ورزشکار در چهار رشته ورزش های هوازی

بیماری های قلبی عروقی از مهم ترین علل مرگ و میر زنان پس از یائسگی است. هدف از پژوهش حاضر بررسی برخی از شاخص¬های همودینامیکی قلبی عروقی زنان یائسه ورزشکار در چهار رشته ورزشی یوگا، ایروبیک، شنا و کوهنوردی بود. مواد و روش¬ها: آزمودنی¬ ها را زنان یائسه ورزشکار (فعال در رشته ¬های شنا، ایروبیک، کوهنوردی و یوگا) شهر مشهد که حداقل 5 سال سابقه فعالیت ورزشی منظم داشته¬اند (در هر گروه 10 نفر)، تشکیل دادند. میزان اکسیژن مصرفی به روش پروتکل ناختون روی دستگاه تردمیل در محل آزمایشگاه فیزیولوژیِ پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی انجام شد. متغیرهای همودینامیکی جریان خون در وضعیت استراحتی (درحالت نشسته) و در حین انجام پروتکل ناختون به وسیله دستگاه امپدانس کاردیوگرافی قبل و بعد از تمرینات ورزشی اندازه¬گیری شد. امپدانس کاردیوگرافی برای اندازه¬گیری غیرتهاجمی تغییرات همودینامیکی قلب و عروق (شاخص قلبی، شاخص ضربه ای، شاخص مقاومت منظم عروقی، شاخص شتاب خروج خون، شاخص کار قلب چپ، مرحله پیش تزریقی خون، زمان تزریق بطن چپ، نسبت زمان سیستولیک) مورد استفاده قرارگرفت. برای مقایسه شاخص¬های مورد مطالعه در چهار گروه از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و در صورت معنی¬دار بودن آزمون تعقیبی توکی در نرم افزار spss نسخه 18 استفاده شد. سطح معنی داری 05/0>p در نظر گرفته شد. یافته¬ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد تنها در شاخص مرحله پیش تزریقی خون در گروه های چهارگانه تفاوت معنی داری وجود داشت. در حالی که، در دیگر شاخص¬های همودینامیکی قلبی عروقی اندازه گیری شده زنان یائسه ورزشکار در گروه¬های چهارگانه تفاوت معنی¬داری وجود نداشت. شاخص مرحله پیش تزریقی خون به طور معنی¬داری در گروه کوهنوردی نسبت به گروه شنا بالاتر بود. نتیجه¬گیری: احتمالا به دلیل تشابه در سیستم های انرژی درگیر و ماهیت رشته های ورزشی، سازگاری های ایجاد شده تقریبا یکسان بوده است و مقایسه برخی شاخص های همودینامیکی قلبی عروقی آزمودنی ها در چهار رشته ورزشی معنی دار نبوده است. در تحقیق حاضر، مقایسه مقادیر شاخص های همودینامیکی زنان یائسه ورزشکار با افراد جوان و سالم نشان دهنده نقش مثبت فعالیت¬ بدنی منظم در رشته های ورزشی یوگا، ایروبیک، کوهنوردی و شنا بر شاخص¬های همودینامیک قلبی عروقی می باشد.